ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਇਰਸ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਇਸ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿਚ ਹਨ। ਇਸ ਕੜੀ ‘ਚ ਮੰਕੀਪੋਕਸ ਨਾਂ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ, ਪੁਰਤਗਾਲ ਅਤੇ ਸਪੇਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕੀ ਹਨ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁਣ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੰਕੀਪੋਕਸ ਦੇ ਕੇਸ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਮੱਧ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਨਾਮਕ ਵਾਇਰਸ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਲਾਗ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚੇਚਕ ਵਰਗੀ ਹੀ ਹੈ। ਸਾਲ 1958 ਵਿੱਚ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਤੋਂ ਮੰਕੀਪੋਕਸ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸਨੂੰ ਮੰਕੀਪੋਕਸ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹਲਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਮੰਕੀਪੋਕਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ ਕਾਂਗੋ ਸਟ੍ਰੇਨ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ 10 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਦੂਜਾ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਸਟ੍ਰੇਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਮੰਨੀਪੋਕਸ ਦੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੇਸ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਸਟ੍ਰੇਨ ਹਨ। ਮੰਕੀਪੋਕਸ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚੂਹਿਆਂ ਅਤੇ ਬਾਂਦਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਫਟੀ ਚਮੜੀ, ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ, ਅੱਖਾਂ, ਨੱਕ ਜਾਂ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਰੀਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਟਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਦੂਸਰੇ ਮਰੀਜ਼ ਨਾਲ ਕੋਈ ਰਿਸ਼ਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿਰਫ 6 ਮਈ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਪਹਿਲੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ, ਸੰਕਰਮਿਤ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੰਕੀਪੋਕਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਤਾਂ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਹੈਲਥ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਵੀ ਗੇਅ ਅਤੇ ਬਾਇਸੈਕਸੁਅਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ।ਯੂਕੇ ਹੈਲਥ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੰਕਰਮਿਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਖਾਰ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਕੰਬਣੀ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ‘ਤੇ ਧੱਫੜ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਰੀਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਫੈਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਲਾਗ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਸੁੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮੰਕੀਪੋਕਸ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਨਾਲ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਯੂਸੀਐਲਏ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਨੀ ਰਿਮੋਇਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੰਕੀਪੋਕਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਸਾਲ 1980 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਚੇਚਕ ਲਈ ਟੀਕਾਕਰਨ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਟੀਕੇ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੇਚਕ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੰਕੀਪੋਕਸ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚਾਇਆ।
